No.33

Ontdek de kracht van een wiki! Dat is de opdracht van Ding 11.
Enthousiast bekijk ik alle voorbeeldwiki’s die door Rob Coers verzameld zijn. Mijn enthousiasme wordt langzaamaan steeds minder.
Het voordeel is duidelijk: iedereen kan informatie delen met iedereen. Dat is ook de kracht van een wiki, zoals heel duidelijk blijkt uit het instructiefilmpje van dotsub.com. De online encyclopedie Wikipedia is het grootste voorbeeld.
Je begint simpelweg met informatie verzamelen. Anderen kunnen daar op inhaken. Op die manier krijg je relevante informatie bij elkaar en kan het steeds verder groeien.

Navigeren en structuur

Dit kan ook tot wildgroei leiden. Als er steeds nieuwe informatie wordt toegevoegd, is het belangrijk dat er ook deelnemers zijn die de navigatiestructuur in de gaten houden.

De Wikipedia is vrij makkelijk: het zoekbalkje biedt voldoende houvast. Dit is mogelijk door het soort informatie dat wordt aangeboden: losse fragmenten die zonder samenhang wordt gepresenteerd, zoals in een encyclopedie op papier. Je gaat via de zoekbalk simpel en rechtstreeks naar het stukje informatie dat je hebben wilt.
Daarnaast is er het voordeel van digitale informatie. Ben je namelijk via de zoekbalk aangekomen bij de gezochte informatie, dan kun je via links in de tekst nog verder gaan.

In een wiki waarin verschillende soorten informatie wordt aangeboden is het een stuk lastiger om het overzicht te houden. In de voorbeelden die ik heb bekeken, was ik al snel verdwaald. Als je een online catalogus mixt met een CMS (content management systeem), handleidingen en andere vormen van informatie, dan is het belangrijk dat er een goede structuur in de informatie zit. Een bezoeker moet makkelijk kunnen zien waar hij zich bevindt. Daarnaast is er navigatie nodig om 1 stap terug te gaan of terug te keren naar het begin.

Het gebrek aan overzicht en structuur vind ik het zwakke punt van een wiki. In de wiki’s van MediaWiki is er gelukkig aan de linkerkant een hoofdmenu, dat enigszins aan te passen is. In de wiki’s van PBwiki ontbreekt dit hoofdmenu en is het alleen mogelijk om helemaal terug naar “home” te gaan.

Leesbaarheid van webteksten

Een ander minpunt vind ik de leesbaarheid van de teksten. Schrijven voor het web is niet hetzelfde als schrijven om af te drukken. De leesbaarheid van tekst op een beeldscherm stelt eisen aan de opbouw, stijl en indeling van de tekst. Het in de opdracht genoemde Using Wikis to Create Online Communities is hier een voorbeeld van, ondanks dat het geen wiki is. Het is een lange lap tekst die -in ieder geval van mij- flink wat doorzettingskracht vraagt om het hele stuk vanaf het scherm te lezen. En dat is jammer, want de inhoud is interessant genoeg.

Juist gebruik van een wiki

Door de lage drempel van wiki-software kan iedereen zijn informatie online zetten. Maar daar schuilt ook het gevaar in. Niet iedereen beseft namelijk ook dat er een duidelijke structuur nodig is en dat de tekst aangepast moet worden voor lezen vanaf een scherm.
Dat hoeft ook niet, zolang een wiki wordt gebruikt waarvoor een wiki is bedoeld: samenwerken om een plaats te bieden om een bron van informatie te vormen. Maar het kan niet zonder meer gebruikt worden als vervanging van een volledige website; daarvoor biedt het te weinig houvast.

Of in ieder geval, dit is mijn bescheiden mening op dit moment. 😉